Özgül Öğrenme Güçlüğü
Özgül öğrenme güçlüğü; zekâ düzeyi normal veya üzerinde olmasına rağmen çocukların okuma, yazma veya matematik alanlarında beklenen performansı gösterememesiyle karakterize bir durumdur. Bu yazıda özgül öğrenme güçlüğünün çeşitleri (disleksi, disgrafi, diskalkuli), belirtileri, tanılama süreci ve destekleyici yaklaşımlar açıklanmaktadır.
Sıklığı
Okul çağındaki çocuklarda %5–15 arasında görülmektedir.
Nedenleri
Kesin nedenleri tam bilinmemekle birlikte:
Beynin yapısal ve işlevsel farklılıkları
Kalıtsal/genetik etmenler
öğrenme güçlüğü ile ilişkili faktörler olarak kabul edilmektedir.
Belirtileri
Özgül öğrenme güçlüğü farklı alt başlıklarda görülebilir:
Disleksi (Okuma Bozukluğu)
Okuma seviyesinin beklenenin altında olması
Okuduğunu anlamada güçlük
Okuma hız ve akıcılığının düşük olması
Harfleri karıştırma, kelimeleri yanlış heceleme
Diskalkuli (Matematik Bozukluğu)
Matematik becerilerinin yaşa ve gelişim düzeyine göre düşük olması
Sayıları ve sembolleri anlamada güçlük
İşlemleri hatırlamakta zorlanma
Disgrafi (Yazılı Anlatım Bozukluğu)
Yazılı anlatım becerilerinin beklenen düzeyin altında olması
Sık yazım hataları
Dil bilgisi kurallarına göre yazmakta zorluk
Tanılama
Tanılama genellikle ilkokul döneminde, okuma-yazma süreci başladığında yapılır.
Öncelikle görme ve işitme gibi tıbbi sorunlar dışlanır.
Tanı; öykü, klinik değerlendirme, gözlem ve testlerle konur.
Klinik psikolog zeka değerlendirmesi (IQ) yapar.
Özgül Öğrenme Bataryası Testi, Okuma Yazma Bataryası (OYAB), Hızlı İsimlendirme Testi (HİT) gibi testler kullanılabilir.
Merkezimizde bu testler uygulanmaktadır.
Tüm veriler bir araya getirilerek çocuğun potansiyeli ile akademik performansı arasındaki fark değerlendirilir.
Tedavi
Özgül öğrenme güçlüğü tamamen ortadan kaldırılmaz. Ancak:
Erken müdahale ve eğitsel destek ile çocuk kendi öğrenme stilini keşfedebilir ve okul başarısını artırabilir.
Çoğu zaman eşlik eden psikiyatrik sorunlar da bulunur (ör. DEHB, anksiyete, tik bozukluğu, depresyon).
İlaç tedavisi, psikoterapiler, aile eğitimi gibi yöntemler de tedaviye eklenebilir.
Merkezimizde Ankara’da özgül öğrenme güçlüğü tanılamasında kullanılan testler ve kişiye özel destek programları, çocukların eğitim yaşamında daha güçlü ilerlemesine yardımcı olmaktadır.