Otizm – Otizm Spektrum Bozukluğu 

Otizm spektrum bozukluğu (OSB), sosyal iletişimde güçlükler, sınırlı ilgi alanları ve tekrarlayıcı davranışlarla karakterize nörogelişimsel bir farklılıktır. Bu bölümde otizmin görülme sıklığı, nedenleri, belirtileri, tanılama süreci ve bilimsel olarak önerilen müdahale yöntemleri ele alınmaktadır. 

Görülme Sıklığı

• Geçmişte: 500’de 1 çocuk
  
  

• Güncel (2025 verileri): Her 31 çocuktan 1’i
  
  

Nedenleri

Kesin nedenler tam olarak bilinmemektedir. Ancak bilimsel araştırmalar hem genetik hem de çevresel faktörlerin rol oynadığını göstermektedir.

• Beyin yapısı ve işleyişinde farklılıklar
  
  

• Genetik yatkınlık
  
  

• Erken dönem çevresel etkenler
  
  

Belirtileri

Belirtiler 6–36 ay arasında ortaya çıkar. 12 ay öncesinde net olmayabilir, 18 ay sonrasında daha belirgin hale gelir.

Genel belirtiler:

• Göz teması kurmama
  
  

• İsme tepki vermeme
  
  

• Sosyal etkileşimden kaçınma
  
  

• Konuşma gecikmesi veya hiç konuşmama
  
  

• Tekrarlayan davranışlar
  
  

• Rutinlere aşırı bağlılık
  
  

• Duyusal hassasiyetler
  
  

• Taklit becerilerinde zayıflık
  
  

• Oyun oynama biçiminde farklılık
  
  

• Nesnelere aşırı ilgi
  
  

• Sosyal iletişimde zorluklar
  
  

⚠️ Her otizmli çocuk tüm belirtileri göstermez. Belirtilerin şiddeti ve kombinasyonu bireyden bireye değişir. Profesyonel değerlendirme bu yüzden çok önemlidir.

Tanılama

• Tanılamada çocuk ve ergen psikiyatristleri baş roldedir.
  
  

• Belirtiler genellikle aile veya öğretmen tarafından fark edilir.
  
  

• Çocuk psikiyatristi tarafından:
  
  

  • Gözlem ve muayene
    
    

  • Aileden alınan öykü
    
    

  • Gelişim testleri yapılır
    
    

🔍 Ayırıcı tanı için gerektiğinde KBB, nöroloji, metabolizma uzmanlarından konsültasyon istenebilir.
Otizm tanısı laboratuvar testleri veya görüntüleme ile konulmaz, ama eşlik eden tıbbi şüphelerde kullanılabilir.

✅ ADOS-2 testi altın standarttır. Merkezimizde ADOS-2 testi uygulanmaktadır.

Tedavi

• Erken teşhis ve müdahale çocuğun sosyal, bilişsel ve iletişim becerilerini geliştirir.
  
  

• Otizmde kanıtlanmış tek tedavi eğitsel yaklaşımlardır.
  
  

• Eğitsel plan bireye özgü hazırlanır, özel eğitim uzmanları tarafından yürütülür.
  
  

• Eşlik eden psikiyatrik bozukluklar (ör. kaygı, dikkat sorunları) çocuk ve ergen psikiyatristi tarafından tedavi edilir.
  
  

• Eşlik eden epilepsi gibi tıbbi durumlar ilgili uzmanlarca yönetilir.
  
  

Merkezimizde Ankara’da otizm tanılama sürecinde ADOS-2 testi ve kişiye özel destek programları uygulanmakta, çocukların iletişim ve sosyal becerilerini güçlendirmelerine yardımcı olunmaktadır.